Algemeen
De rentevisie is één van de instrumenten bij beslissingen over het aantrekken van langlopende leningen. Bij een normale rentestructuur (rentepercentage langlopende leningen is hoger dan dat van kortlopende leningen) is het beleid dat zoveel mogelijk (tot de kasgeldlimiet) met kort geld gefinancierd wordt. Afhankelijk van de liquiditeitsprognose, de rentevisie en de renterisiconorm in meerjarig perspectief bepalen we wanneer er langlopende leningen worden aangetrokken. De ontwikkelingen op de financiële markten worden hiervoor nauwlettend gevolgd.
Ontwikkelingen
Inflatie
De inflatieverwachtingen van de ECB zijn voor 2024 en 2025 respectievelijk 2,4% en 2% met een lichte daling in 2026 naar 1,9%. De inflatieverwachtingen voor de lange termijn (tot 2029) staan op 2%.
Maatregelen Europese Centrale bank
Het belangrijkste doel van de ECB is de prijzen stabiel houden en daardoor zorgen voor economische groei en werkgelegenheid. De ECB streeft hierbij een inflatie van 2% na. Afhankelijk van de ontwikkeling van de inflatie zal de ECB de rente verhogen of verlagen. Om de inflatie tegen te gaan heeft de ECB vanaf 2022 de beleidsrente (en daarmee de rente voor de commerciële banken) verhoogd. In juni 2024 is de eerste renteverlaging van 0,25% doorgevoerd. De verwachting in de financiële sector is dat in september en december 2024 de rente wederom met 0,25% zal worden verlaagd. Zeker nu de verwachting is, dat de Amerikaanse Fed de rente ook zal verlagen.
Daarnaast kan de ECB stimuleringsmaatregelen nemen door het opkopen van leningen. Momenteel bouwt de ECB de opgekochte leningen af. Met het opkopen kan de ECB geld de economie in laten stromen, maar dit is niet gewenst bij een hoge inflatie.
Geldmarktrente (kort geld)
De renteverlagingen door de ECB zijn direct van invloed op de rente voor kort geld.
Kapitaalmarktrente (lang geld)
De vraag is of de renteverlagingen van invloed zijn op de rente voor langlopende leningen in de publieke sector. Dit is lastig voorspelbaar. Door toegenomen begrotingstekorten in West-Europa kunnen de dalingen van de lange rente de komende tijd beperkt van aard zijn.
Sinds medio 2023 heeft de lange rente geschommeld rond de 3,25%. Dit percentage is ook gehanteerd voor de nieuw aan te trekken leningen in de begroting 2025-2028.